Zima zielarza
Zielarz zimą nie robi sobie wolnego.
Patrzy bystrym okiem na surowiec, który o tej porze roku jest do pozyskania.
Kora z różnych drzew i krzewów. Małe gałązki. Jemioła. Jałowiec. Patyczki.
Spogląda na ocalałe, być może owoce kaliny, tarniny, rokitnika.
Przede wszystkim jednak
Zima pachnie igliwiem!
Przed udekorowaniem świeżej choinki powinniśmy oskubać czubki gałązek i zrobić herbatę?
Taka herbata z dodatkiem świeżych pędów świerkowych jest bardzo popularna w Szwajcarii.
Od grudnia do marca świerkowe gałązki zawierają najwięcej witaminy C. Surowce ze świerka mają działanie wykrztuśne, moczopędne, przeciwskurczowe i przeciwbólowe. Wzmacniają. Można je stosować w nieżycie dróg oddechowych, podczas grypy, przeziębień, przy osłabieniu. Żywica świerkowa ma działanie antyseptyczne. Olejek świerkowy stosuje się do inhalacji, kąpieli i masaży w schorzeniach górnych dróg oddechowych, kaszlu, katarze. Także przy bezsenności i nadwrażliwości nerwowej.
W ludowej medycynie od wieków wykorzystywano igliwie świeka, sosny, jodły do naparów, nalewek, do sporządzania maści.
W Niemczech znana jest maść z igieł jodłowych według receptury św. Hildegardy.
Jodła ma działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne , przeciwbólowe, uspokajające, wzmacniające.
Jałowiec Surowcem są ciemnogranatowe jagody jałowca, cenione zarówno w kuchni, jak i w fitoterapii.
Ziarenka jałowca są znakomitą przyprawą, zwłaszcza do ciężkich, tłustych potraw, ponieważ ułatwiają trawienie. Osobiście używam ich (w rozsądnych ilościach) jako ciekawy dodatek do marynat i kiszonek.
Natomiast jeżeli idzie o lecznicze właściwości jagód jałowca pomagają:
- dezynfekować drogi moczowe,
- likwidować obrzęki spowodowane niedomaganiami nerek,
- działają dobroczynnie na jelita,
- zwiększają wydzielanie soku żołądkowego i żółci,
- pomocne są w walce z opornym na leki gronkowcem złocistym.
Jeszcze do XIX wieku w szpitalach i w pomieszczeniach, gdzie przebywali chorzy, spalano gałązki jałowca, by pozbyć się zarazy.
Była to normalna praktyka . Oprócz pozbycia się szkodliwych drobnoustrojów i zarazków, w pomieszczeniu po tzw. spalaniu ziół, smużeniu, pozostaje przyjemny, odświeżający zapach.
Spacer wśród jałowcowych krzewów działa uspokajająco i wzmacnia organizm
Jemioła (Viscum album L.)
Zanim celtyccy kapłani, druidzi, przystąpili do jej zbiorów, ubierali białe szaty i używali ponoć złotego noża. Jemioła była rośliną budzącą szacunek.
Zbiory jemioły trwają od końca listopada do wczesnej wiosny.
Jemioła, choć to roślina cenna w lecznictwie, jest półpasożytem.
Wokół niej jest wiele magicznych wierzeń i legend. Np. w Polsce wierzono, że:
- Wielką chwałę ma… a zwłaszcza gruszkowa… ku łacnemu porodzeniu.
- Głogowa lub jabłoniowa waryatom.
- Dzieciom do kolebki kładą, aby na nie przestrachy nie przychodziły i straszliwe widzenia.
- Owcom broni płód tracić.
- Z zielem Martagon wszystkie kłódki odmyka.
- Jemioła leszczynowa, także lipowa i dębowa środek przeciw czarom.
- Jemioł z dębu, jedliny i świerczyny na proch starty lekarstwo na epilepsyę.
- Kto ją trzyma w ustach i pomyśli o czemś, co ma się stać, chwyta się ręką za serce, jeźli się nie ma stać, tego ruchu nie robi.
- Ptaki zlatują się o 5 mil daleko do zawieszonej ze skrzydłem jaskółczem na drzewie.
- Dębowa leczy paraliż.
- I wielką chorobę.
- Dziecko mające wielką chorobę leczy pokarm matki, która jemiołę piła.
Jemioła ma działanie uspakajające. Reguluje ciśnienie krwi, przemianę materii, wspomaga pracę trzustki. Jest również nadzieją w walce z nowotworami.(W tym obszarze prowadzone są szerokie badania w Niemczech i Ameryce).
Może ten złoty nóż to nie był przypadek?
Kora drzew, krzewów jest cennym surowcem zielarskim, które pozyskujemy właśnie zimą.
Kora wierzby białej (Salix alba L.,)
Wywar ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (za sprawą salicyny).
Wywar: 2-3 łyżki kory na pół litra wody i gotujemy na bardzo wolnym ogniu pod przykryciem. Pijemy po pół szklanki kilka razy dziennie. Możemy dosłodzić miodem, cukrem, bo to ziołowe lekarstwo jest bardzo gorzkie.
Podobne do działanie wierzby ma kora topoli.
Kora kaliny koralowej (Viburnum opulus L.)
Wywar z kory działa rozkurczowo np. przy bólach układu pokarmowego, albo przy bólach menstruacyjnych. Dodatkowo obniża ciśnienie krwi, wykazuje działanie przeciwkrwotoczne.
Dwie łyżki kory zalewamy 1,5 szklanki i gotujemy na bardzo na małym ogniu. Doprowadzamy do wrzenia, po czym pod przykryciem gotujemy 7 minut. Odstawiamy na 15 minut, do naciągnięcia.
Dzielimy na kilka porcji i pijemy w ciągu dnia.
Kora dębowa (Quercus Cortex ).
W terapii biegunek znakomita.
Kora dębowa ma silne działanie ściągające, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze; do nasiadówek w przypadku hemoroidów, infekcji układu moczowo-płciowego.
Sporządzamy odwar: 1 łyżkę rozdrobnionej kory zalewamy szklanką wody, gotujemy 30 minut na małym ogniu. Przestudzamy. Można stosować do nasiadówek, przemywań bolesnych miejsc. Do wewnątrz – pijemy niewielkimi porcjami po pół szklanki 4 razy dziennie przy biegunce.
Gałązki brzozy.
Tak jak liście wiosną, rozdrobnione gałązki brzozy działają odtruwająco, przeciwzapalnie, moczopędnie, napotnie, wspomagają pracę wątroby, trawienie, wzmacniają odporność.
Jedną łyżkę pociętych gałązek zalewamy szklanką wody, podgrzewamy do wrzenia, gotujemy do 15 minut.
Popijamy małymi porcjami 4 razy dziennie. Wywar dobry jest na wzmocnienie, przy niepokojach, wyczerpaniu emocjonalnym.
Do sporządzenia wywarów przy zimowych przeziębieniach możemy użyć: gałązki maliny, jeżyny, świerku, sosny.
Zielara
Źródła:
- Kaja Nowakowska, Patyczki, gałązki, kora - zimowe skarby na zdrowie.
- https://rozanski.li/1193/quercus-dab-w-fitoterapii/ dostęp: 29.01.2023.
- https://sekrety-zdrowia.org/ziola-zbierane-zimy/ dostęp: 29.01.2023.
Zdjęcia:
Marta Niemczykowska, Pixabay